14 februari 2008

MAORI CULTUUR


Wij kennen weinig meer van de Maori cultuur dan de plaatsnamen in Nieuw Zeeland en de tatoeages.
De plaatsnamen:
Kaka Point is een makkelijke. Maar wat denken jullie van Aniwaniwa, Hakataramea, Haukawakawa, Kauangaroa en Manawaora.
En wie Whakarewarewa, vlakbij Rotorua, van de eerste keer correct kan uitspreken mogen ze van mij een medaille geven. De plaatsnamen zijn allemaal in de oorspronkelijke Maori taal.
In de basisschool krijgen alle kinderen een uurtje per week Maori. Ze leren tellen van 1 tot 10 en krijgen een woordenschat mee van om en bij de honderd woorden. Maar verder gaat het (meestal) niet. De Maoris zijn de oorspronkelijke bewoners van Nieuw Zeeland. Zij kwamen 600 tot 1000 jaar geleden aan vanuit de Polynesische eilanden. Wat van hun cultuur overblijft, zit voornamelijk opgeborgen in musea zoals het War Memorial museum in Auckland en het Te Papa museum in Wellington. We bezochten beide en onthielden vooral dat de Maori's jagers waren en geen geschrift hadden. Ze vertelden verhalen op het centrale dorpsplein: hun verbaal talent was opmerkelijk. Vandaar dat tot vandaag enkele van de beste rechters van dit land een Maori afkomst hebben. Belangrijke evenementen werden opgetekend door middel van houtsnijwerk en tatoeages. Van dat houtsnijwerk vinden we heel wat voorbeelden terug in de musea.
De tatoeages:
Voor de tatoeages hoef je niet naar musea te gaan. Ik heb de indruk dat 80 procent van de bevolking in Nieuw Zeeland een tatoage heeft. Ze zien er meestal vreselijk uit. Als je geluk hebt, zijn ze verborgen achter kledij. Helaas is het zomer. Vaak staan er grote tekens op boven- en onderarmen, of - erger nog - laten jongeren hun gezicht verminken. Vrouwen hebben tekeningen op hun kin, veel mannen echter kerven tekeningen over het hele gezicht. In de oude Maori cultuur waren de gezichtstatoeages een indicatie van de status. Hoe meer strepen in je gezicht, hoe belangrijker je was. Als je vandaag in Nieuw Zeeland naar een tatoeist gaat, heb je eerst een lang gesprek over je voorouders. Op basis van die input stelt de tatoeist een traditionele tekening samen.

1 opmerking:

Anoniem zei

Geef Nancy maar een medaille, zonder problemen spreekt ze al die plaatsnamen uit. Ik daarentegen...
Wij zijn vandaag aangekomen in Puerto Iguazu, we slapen in Hostel Inn, toffe sfeervolle plaats. Er was vanavond al een optreden van Braziliaanse schonen, ge weet wel, meer pluimen dan kleren. Morgen gaan we naar de falls. Het is hier wel 39°C, en hoge vochtigheid. Om steendood te vallen.
Grtz Jo V.